KHI CON NHÚT NHÁT và CÁCH KHẮC PHỤC Blueworld

“Vì sao con nhà em nó nhút nhát thế, ở nhà thì hoạt ngôn lắm mà gặp người lạ là co rúm cả người lại, núp sau lưng mẹ hoặc nói thì lí nhí. Giục con nói to lên, an ủi con là “có mẹ ở đây rồi” bao nhiêu lần rồi nhưng không tiến bộ gì cả. Tại sao những đứa khác thì đi đâu là xông xáo, chơi đùa vô tư với bạn bè, gặp người lạ cũng không sao mà con nhà mình thì nhát như cáy ý. Em phải làm gì bây giờ”.

Chúng mình tin là rất nhiều bố mẹ có con ở độ tuổi 3-6 tuổi có chung thắc mắc như thế này. Cách giải quyết có lẽ là xuất phát từ chính sự thừa nhận, đồng cảm, nhưng rất cần sự kiên trì, khích lệ và yêu con vô điều kiện để giúp con vượt qua những điểm yếu của bản thân.

☘❤HÃY COI NHÚT NHÁT KHÔNG PHẢI LÀ SỰ YẾU KÉM CỦA CON, MÀ LÀ TRẠNG THÁI CẢM XÚC CỦA CON KHI ẤY.
❤☘NHÚT NHÁT CHỈ ĐƯỢC VƯỢT QUA NẾU ĐỨA TRẺ NHẬN ĐƯỢC SỰ CHẤP NHẬN, YÊU THƯƠNG VÔ ĐIỀU KIỆN VÀ LUYỆN TẬP HÀNG NGÀY THÌ SẼ TIẾN BỘ

❤1. Hãy cho con sự tin tưởng và an toàn
Khi đứa trẻ gặp một người lạ, đến chỗ đông người cảm giác ban đầu là rụt rè, sợ hãi vì lạ lẫm, vì chúng chưa cảm thấy an toàn, thế nên việc trẻ nhút nhát bám sau lưng mẹ, hoặc trả lời lí nhí là điều rất đỗi bình thường. Khi ấy điều trẻ cần chính là thái độ ĐỒNG CẢM và THỪA NHẬN những yếu đuối ấy của con “Con ngại khi gặp người lạ đúng không. Không sao đâu, có mẹ ở đây rồi.” chứ không phải là những lời thúc giục của bố mẹ “Nói to lên, có gì phải ngại, nói bé thế ai nghe thấy…”
Một ví dụ của TS Trần Thị Thu về chủ đề này: "Có những lần Bon không chịu chào hỏi, không chịu chơi khi đến nhà người lạ mà chỉ thích quanh quẩn quanh mẹ, mình cũng đều thừa nhận, thể hiện sự chấp nhận điều ấy. Sau đó mình sẽ hỏi con vì sao, cảm xúc lúc ấy của con như nào.
Thường con sẽ trả lời là con xấu hổ, con ngại vì có người lạ. Mình bảo không sao hết, ban đầu gặp người lạ thì chuyện xấu hổ là bình thường con ạ. Mẹ ngày trước cũng vậy mà. Lần sau mình quen hơn thì mình sẽ tự tin chơi hơn con nhỉ".
Đứa trẻ phải cần một quá trình tiếp xúc, một thời gian đủ dài chúng mới làm quen được môi trường mới, mới cảm thấy an toàn để bắt đầu thể hiện bản thân mình.

❤️2. Đừng giục trẻ là hãy nói to lên khi trẻ nói lí nhí
Có một câu chuyện ehon của Nhật cuốn “Thầy hiệu trưởng Gấu”, trong đó kể lại việc thầy hiệu trưởng khi đứng chào đón học sinh vào mỗi buổi sáng đều chào rất to, và học trò cũng chào lại thầy rất to. Chỉ riêng có Cừu là luôn cúi mặt chào lí nhí, bởi vì những âm thanh to chỉ khiến Cừu đau khổ, đó là tiếng cãi nhau của bố mẹ, là tiếng quát mắng của mẹ.
Thầy hiệu trưởng luôn nói với Cừu là “Em hãy chào to lên. Thầy tin sẽ có lúc em có đủ dũng khí để chào”. Ngày nào Cừu cũng lên đồi luyện tập nói to một mình, nhưng mãi không sao bật ra được.
Thế rồi thầy bị bệnh và nhập viện, thầy không nói to được nhưng các bác sĩ và y tá chưa bao giờ bắt thầy phải nói to lên, mà họ luôn ghé sát tai thầy để nghe”. Thầy đã nhận ra rằng việc mình nhắc Cừu hãy nói to lên đã vô hình gây nên một áp lực tên tâm hồn Cừu. Vì thế thầy xin ra viện để đến trường, thầy muốn gặp Cừu và nói rằng Cừu ơi thầy xin lỗi, thầy sẽ không ép em phải nói to lên nữa đâu.
Trong lúc đuổi theo Cừu lên đồi, thầy quá sức nên bị gục ngã. Cừu hoảng quá không biết làm gì, và lúc này cậu đã hét thật to “Thầy hiệu trưởng nguy rồi, có ai đến cứu thầy với”. Nhờ tiếng kêu cứu vang vọng khắp đồi của Cừu mà thầy đã được cứu.
Có những việc dù muốn chúng ta cũng không thể làm được, và con trẻ cũng vậy. Khi ấy điều đứa trẻ cần chỉ là sự thừa nhận, chấp nhận những yếu đuối ấy của trẻ vô điều kiện, để trẻ cảm thấy được an toàn, và che chở.
Và một đứa trẻ chỉ có thể tự lập khi nó cảm nhận được tình yêu thương và thừa nhận con người thật của mình một cách đầy đủ. Chắc chắn đến một thời điểm khi cảm giác an toàn, tin tưởng ở bản thân đã đủ đầy, trẻ sẽ thể hiện nó ra.

❤3. Hãy luôn làm mẫu cho con, hướng dẫn cách làm cho trẻ
Bên cạnh việc thừa nhận và chấp nhận những điểm yếu của con, bố mẹ cũng nên dạy con con những kỹ năng mềm mà mình muốn con hoà nhập và tự lập.
- Nếu bạn muốn con chào hỏi, việc đầu tiên là bạn hãy cứ làm mẫu trước. Khi gặp ai đó bạn chỉ cần cúi chào to, rồi nhắc con là con chào bà đi, lâu dần đứa trẻ cũng sẽ bắt chước theo. Mình kiên trì đến khi Bon nhà mình cũng gần 6 tuổi mới chủ động chào hỏi được.
- Nếu con trả lời lí nhí, bạn chỉ cần xoa đầu con, ghé sát tai lại gần con một chút để nghe, rồi động viên “Con đã làm tốt lắm. Lần sau mình cố gắng chào to hơn một chút nữa con nhé”.
- Khi đến nhà ai đó, bạn nên trò chuyện trước với trẻ là mình sẽ gặp ai, đến nhà ai chơi, mẹ mong con sẽ chào hỏi, chơi với anh chị, không tự ý lấy đồ của nhà chủ…để đứa trẻ chuẩn bị trước tâm lý. Nhiều khi trẻ nhút nhát chính là vì sự bất ngờ, không hề được bố mẹ trao đổi trước về nơi mình đến, người mình gặp, và mình phải làm gì.
Người lớn nếu yêu trẻ hãy luôn chào hỏi trẻ trước để làm gương thay vì bắt trẻ phải chào “sao không chào”, và chê bai phán xét trẻ. Bố mẹ đừng vì lời nhận xét của người khác mà quay lưng lại với con mình.

4. ❤️☘️ Tạo thói quen giúp con tự tin trong giao tiếp
Trẻ con ở nhà hoạt ngôn là bởi vì ở nhà con quen môi trường đó lâu rồi. Còn ra chỗ đông người con gặp toàn người lạ, có sự lệch nhau nên con nhút nhát là điều hiển nhiên.
Quá trình bố mẹ giúp con tự tin để giao tiếp đó là bên cạnh thừa nhận yếu đuối và xấu hổ, bố mẹ rèn hàng ngày từ 3 tuổi để con có cơ hội giao tiếp tự tin và khích lệ con mỗi khi con làm được.
Ví dụ như con tự đi hỏi cô bán hàng ở siêu thị về món hàng con muốn mua nó ở đâu. Ban đầu con chưa dám hỏi thì mình dẫn con đến chỗ nhân viên rồi con nói theo mẹ. Có lần lúc 4 tuổi con để quên ô tô ở quầy thu ngân, một mìn con chạy bộ lại để hỏi xin lại cái ô tô.
Khi đi ăn ở quán con được tự mình gọi tên món con chọn với nhân viên nhà hàng.
Khi bố mẹ nói chuyện con đc xen ngang đặt câu hỏi. Bố mẹ nói chuyện với khách con cũng được ngồi nghe và nói chuyện cùng.
Khi đi bảo tàng, thăm quan... con đặt câu hỏi, bố mẹ có thể bảo con tự ra hỏi nhân viên để họ trả lời cho câu hỏi của con.
Thậm chí đi grab con thường xuyên tiếp chuyện bác tài xế 😆.... rất rất nhiều tình huống hàng ngày.
Cứ mỗi lần con chủ động bắt chuyện, chào hỏi, tự đi hỏi nhân viên... bố mẹ đều nên xoa đầu khen ngợi và khích lệ “Con đã chủ động hỏi, giao tiếp rất tốt”. Lúc mẹ còn chưa biết đường đi con đã chủ động hỏi luôn hộ mẹ “Chú ơi đường đi sang chỗ A đi đường nào ạ”. ...
Việc ghi nhận “cảm ơn con đã biết chủ động hỏi giúp mẹ” sẽ là nguồn động lực to lớn để giúp con tiến bộ. Vì những lời khen sẽ khiến não bộ tiết ra chất dopamine là một hormone hạnh phúc giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc và suy nghĩ tích cực.

❤️5. Đừng bao giờ so sánh con mình với con người khác
Hầu hết các bố mẹ cảm thấy stress vì con nhút nhát đều xuất phát từ tâm lý so sánh con mình với những đứa trẻ khác. Tại sao cũng tầm tuổi này con nhà người ta thì mạnh dạn tự tin, con mình thì nhút nhát.
Mỗi đứa trẻ có những điểm mạnh và điểm yếu khác nhau. Và sứ mệnh làm cha mẹ của chúng ta là nhìn ra được điểm mạnh và điểm yếu của con, để yêu con một cách vô điều kiện, để giúp con vượt qua những giới hạn của bản thân.
Đừng vì con bướng bỉnh, con chưa ngoan, con không giỏi như đứa trẻ khác mà so sánh và thất vọng vì con. Bởi vì con đến với chúng ta là một nhân duyên, con chỉ cần chúng ta làm bố mẹ, và sứ mệnh của bố mẹ là hãy giúp con vượt qua những khiếm khuyết của bản thân con, phát huy những điểm mạnh của bản thân để toả sáng theo cách riêng, hay nói cách khác, đó chính là giúp con đi tìm sứ mệnh của cuộc đời con.
Chúng mình tin đó là cách mà đứa trẻ cần ở cha mẹ chúng.❤️
❤Tác giả: Dr Nguyễn Thị Thu (Aki Nguyễn)

...........................................................

BLUE WORLD PRESCHOOL